W aptekach brakuje ważnych leków! Odczują to dzieci, chorzy na depresję, cukrzycę i zapalenie zatok. Tych leków teraz nie kupisz

Pacjenci w Polsce mogą nie dostać potrzebnych leków. Jak podaje Główny Inspektorat Farmaceutyczny, co tydzień powstaje zestawienie wyników analizy dostępności produktów leczniczych, które trafia do Naczelnej Izby Lekarskiej i Naczelnej Izby Aptekarskiej. Ma to m.in. pomóc w efektywnym zarządzaniu dostępnością lekową.

Już w grudniu 2023 r. pojawiły się informacje o problemach z dostępnością niektórych leków na terenie całej Polski. Na liście są m.in. leki na:

• astmę oskrzelową,
• zapalenie zatok,
• depresję,
• cukrzycę,
• schizofrenię.

W aptekach brakuje także produktów zastępujących mleko, które są podawane dzieciom.

Ministerstwo Zdrowia, zapytane przez portal TuWroclaw.com, nie uznaje tego jednak za problem wyłącznie dotyczący Polski, a farmaceuci mogą korzystać z narzędzi, które „pozwalają reagować w takich sytuacjach”.

– Aktualnie nie istnieje ryzyko systemowego braku leków w Polsce. Problemy z dostępnością dotyczą wyłącznie jednostkowych leków określonych firm farmaceutycznych. W przypadku większości czasowo trudno dostępnych produktów można nabyć w aptece odpowiednik, czy też zastosować wskazaną przez lekarza alternatywną technologię medyczną – podaje Ministerstwo Zdrowia.

Jednak nie każdy preparat można zastąpić innym z przyczyn medycznych, o czym mówiła portalowi TuWroclaw.com Danuta Konopacka, konsultantka wojewódzka w dziedzinie farmacji aptecznej z Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej, która ma wieloletnie doświadczenie jako farmaceutka. Ministerstwo Zdrowia twierdzi, że za taki stan rzeczy odpowiadają firmy farmaceutyczne.

Na liście leków deficytowych znajdują się aż 224 pozycje. Wśród nich są preparaty potrzebne w leczeniu zatok, depresji, cukrzycy czy chorób onkologicznych. Resort zdrowia informuje też o znacznym wzroście realizacji recept na antybiotyki.

– Dane, z podziałem na postaci pediatryczne i dla dorosłych, wskazują, że poziom zapasów na rynku pokrywa zapotrzebowanie pacjentów na okres minimum 2 miesięcy (a dla większości substancji są to wartości wyższe) – zaznacza Ministerstwo Zdrowia. – Wskazujemy natomiast na możliwe trudności z dostępnością fenoksymetylopenicyliny w formie tabletek (Ospen 1500, 12 tabletek), dostawy planowane są jeszcze w styczniu.

Preparaty, których może brakować, to:

• levodopum + carbidopum (leczenie ośrodkowego układu nerwowego) – tabletki, 100 mg + 25 mg z powodu wstrzymania w  obrocie przez podmiot odpowiedzialny do 31 stycznia 2024 r., na rynku brakuje dostępnych odpowiedników;
• budesonidum (astma oskrzelowa) – w dawce 200 mcg/dawkę inh. oraz 400 mcg/dawkę inh. Leku brakuje ze względu na przedłużające się czasowe wstrzymanie w obrocie leku, posiadającego największy udział w rynku. GIF pozostaje w kontakcie z podmiotem odpowiedzialnym i oczekuje na szczegółowe informacje dotyczące wznowienia obrotu;
• benzathini phenoxymethylpenicillinum (zapalenie zatok, płuc, ucha środkowego etc.) – zawiesina doustna w dawce 750 000 j.m./5 ml o  pojemności 150 ml;
• phenoxymethylpenicillinum kalicum (zapalenie zatok, płuc, ucha środkowego etc.) – w opakowaniach po 12 tabletek;
• isosorbidi mononitras (dławica piersiowa) – tabletki powlekane o przedłużonym uwalnianiu 60 mg i 100 mg oraz tabletki powlekane 40 mg. Dostawy planowane są w lutym. Na rynku dostępne są alternatywy.
• trazodoni hydrochloridum (depresja) – tabletki, 50 mg, 30 tabl. oraz 100 mg, 30 tabl. Produkt jest niedostępny z powodu wstrzymania w obrocie przez podmiot odpowiedzialny (wstrzymany w obrocie decyzją GIF). Na rynku są alternatywy w dawkach 75 mg, 150 mg, 300 mg.
• tramadoli hydrochloridum + paracetamolum (ból o dużym nasileniu) – w dawce 37,5 mg + 325 mg oraz 75 mg + 650 mg. Trwają wstrzymania w obrocie 13 produktów leczniczych zawierających powyższe substancje. W styczniu zaplanowane są dostawy leków w obydwu dawkach, które powinny poprawić dostępność tych produktów dla pacjentów.

Występują też trudności z dostaniem produktu zastępującego mleko Nutramigen, który jest stosowany m.in. w przypadku alergii na białka pokarmowe lub nietolerancji laktozy i sacharozy. Z kolei Ozempic, przeznaczony do leczenia cukrzycy, szybko znika z aptek nie tylko za sprawą leczących się nim diabetyków, ale też osoby stosujące go do odchudzania.

Ministerstwo Zdrowia poinformowało także o stałym wstrzymaniu dostaw dwóch leków:

• Prazol (lek stosowany w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy oraz refluksu żołądkowo-przełykowego), omeprazolum, kapsułki, 20 mg,  14 kaps.,
• Esetin (lek obniżający stężenie cholesterolu we krwi), ezetimibum, tabletki, 10 mg,  30 tabl.

Jak podaje MZ, w obrocie dostępne są ich odpowiedniki, przez co stałe wstrzymanie nie powinno mieć negatywnego wpływu na leczenie pacjentów.

Źródła:

• Dostępność produktów leczniczych w Polsce 12.01.2024 Główny Inspektorat Farmaceutyczny
• Stanowisko GIF w sprawie listy leków o utrudnionej dostępności Główny Inspektorat Farmaceutyczny
• W aptekach nie ma ważnych leków. "Jest makabra" TuWroclaw.com