Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Suknie, wachlarze i biżuteria na wystawie "Moda w XIX wieku" w bibliotece PAN

Henryk Tronowicz
Oto zależności kroju stroju od ustroju - po upływie 150 lat staromodna suknia odzykuje blask powabu i elegancji
Oto zależności kroju stroju od ustroju - po upływie 150 lat staromodna suknia odzykuje blask powabu i elegancji materiały prasowe
Ekspozycja skromna, a jakże atrakcyjna, co, jak myślę, przyzna nawet niewyspecjalizowany amator pięknych strojów, kostiumów, sukien, wachlarzy, biżuterii i wszystkiego, co niegdyś białogłowom za ozdoby służyło. Gdańska wystawa to doskonały przyczynek do refleksji nad dziejami i kulturą obyczajów. Wisława Szymborska wywodziła niegdyś, we właściwym sobie stylu, zależności kroju stroju od ustroju. A Stefan Chwin - całkiem niedawno - wyrażał się z niesmakiem o abnegacji i bylejakości garderoby u współczesnego ciuchowatego pokolenia.

Jak wiadomo, charakterystyczną cechą mody jest wyjątkowo szybki rytm zmian. Na wystawie w Bibliotece Gdańskiej można się zapoznać z pouczającą klasyfikacją estetyczno-obyczajową, która w modzie obowiązuje przy ocenach klasy sukien. Z owej klasyfikacji można więc dowiedzieć się, co należy sądzić o jakiejś sukni w zależności od momentu, kiedy zostanie ona przywdziana przez damę. A więc suknia zasługuje na miano bezwstydnej, kiedy dama pokaże się w niej dziesięć lat przedtem, zanim suknia ta będzie modna. Natomiast suknia będzie uchodzić li tylko za nieprzyzwoitą, kiedy modę wyprzedzi jedynie o lat pięć. Z kolei za strój śmiały będzie uważana suknia wyprzedzająca modę o rok.

Jaką zaś suknię należy uznać za elegancką? Ano taką, którą się nosi, gdy jest modna. Lecz nie koniec na tym. Wystarczy bowiem, że upłynie rok od chwili, kiedy jakaś suknia wyszła z mody, a ulega ona automatycznej dyskwalifikacji i jako rzecz niedbała ląduje w kufrze rzeczy nieużywanych. Po czym, po kolejnych dziesięciu latach, suknia staje się zdecydowanie brzydka. Po dwudziestu latach śmieszna. A po 30 już tylko zabawna...

Jednak i na tym nie koniec! Bo oto suknia, im starsza, zaczyna zyskiwać na ocenie ponownie. Po 50 latach staje się więc ponownie ciekawa. Po 70 latach powabna, a po stu latach romantyczna. Ale trzeba upływu 150 lat, aby arbitrzy od elegancji uznali, że suknia sprzed półtora wieku jest, ależ tak - piękna! O tym, że taka cyrkulacja ocen wyraża prawdę ponadczasową, można przekonać się, oglądając pouczającą ekspozycję w Bibliotece Gdańskiej.

Czego na tej wystawie nie ma! Albumy mody i strojów, ryciny, opasłe, atrakcyjnie ilustrowane księgi mody, 24 plansze z węgierskiej "Collection Geszlera", "Żurnale Dam i Mód" (od roku 1815) i wreszcie obszerny tom o dziejach biżuterii, które liczą, bagatela, lat siedem tysięcy. I jak tu nie dostać zawrotu głowy? A słynny tygodnik "Bluszcz", w którym ukazywały się rysunki wystrojonych dam i w którym - nie to co dziś - obficie reklamowano koronki, wstążki, hafty i jedwabie, w roku 1904 opublikował artykuł wstępny poświęcony kokieteryi (!).

Uczestników wernisażu oprowadzała po wystawie dr Dagmara Binkowska, barwnie zarysowując historię zawiłych tajników mody. Dowiedzieliśmy się na przykład, że po powstaniu styczniowym polskie patriotki zaczęły demonstracyjnie nosić się wyłącznie na czarno. A z kolei ich ówcześni partnerzy zaczęli od roku 1850 nosić garnitury w kolorze jednolitym. Wcześniej zakładali na przykład białe spodnie do kolorowych marynarek. A taki Juliusz Słowacki preferował żółte rękawiczki!

Wystawa w Bibliotece Gdańskiej PAN, ul. Wałowa 15. Czynna do 7 kwietnia: pon., wt., czw. 9-18, w śr. i piątki 9-15. Wstęp wolny.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Suknie, wachlarze i biżuteria na wystawie "Moda w XIX wieku" w bibliotece PAN - Sopot Nasze Miasto

Wróć na sopot.naszemiasto.pl Nasze Miasto