Coraz więcej osób choruje na nowotwory skóry, w tym na czerniaka i raka kolczystokomórkowego. Gdzie na Pomorzu szukać pomocy?

Większość osób kojarzy złośliwe zmiany skórne właśnie z czerniakiem, który powstaje z melanocytów, a więc komórek barwnikowych. Tymczasem nie jest to jedyne zagrożenie, bowiem rośnie liczba pacjentów z nowotworami pochodzenia nabłonkowego, nazywanych popularnie rakami, do których zaliczamy między innymi raka podstawnokomórkowego czy raka kolczystokomórkowego.

– Wbrew powszechnej opinii, nowotwór skóry to nie tylko czerniak, na temat którego świadomość społeczna jest dużo większa. To również nowotwory niebarwnikowe stanowiące około 1/3 wszystkich rejestrowanych raków występujących u ludzi, w skład których wchodzi właśnie rak kolczystokomórkowy (SCC, squamous cell carcinoma) – podkreśla Elżbieta Kozik, prezes Stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny.

Ryzyko rozwoju raka SCC szacuje się obecnie na około 20 proc. Należy podkreślić, że schorzenie dotyka najczęściej pacjentów w podeszłym wieku, jednak zdarza się, że choroba pojawia się także u młodych ludzi. Dlatego należy regularnie sprawdzać wszelkie nowe zmiany, jakie pojawiają się na skórze.

– Obraz kliniczny raka kolczystokomórkowego jest zróżnicowany i zależy od umiejscowienia. Zmiany najczęściej występują na odsłoniętych częściach ciała, głównie w obrębie głowy lub szyi (80%), ale mogą również pojawić się na kończynach czy tułowiu (20%) – ocenia prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

– W początkowej fazie rak kolczystokomórkowy z wyglądu przypomina rogowaciejącą, łuszczącą się zmianę o charakterze brodawkowatym, często pokrytą strupkiem, przez co pacjentom wydaje się, że jest to niegroźny defekt kosmetyczny. Tymczasem mimo tego, że rak kolczystokomórkowy charakteryzuje się powolnym wzrostem i początkowo wygląda niegroźnie, to późno zdiagnozowany może prowadzić do destrukcji otaczających tkanek oraz przerzutów do węzłów chłonnych i innych narządów – dodaje.

Warto podkreślić, że obecnie została zainicjowana kampania edukacyjna „Rak UV”, która ma zwrócić uwagę na problem wczesnej diagnostyki tego nowotworu. Niezależnie, czy myślimy o czerniaku, czy o rakach skóry, podstawowym elementem związanym z profilaktyką jest zabezpieczenie przed nadmierną ekspozycją na promieniowanie słoneczne. Mowa tu nie tylko o plażowiczach, ale przede wszystkim o osobach, które wykonują swoje obowiązki zawodowe na świeżym powietrzu. Ochrona przed promieniami słońca może skutecznie zabezpieczyć nas przed późniejszym rozwojem choroby.

Natomiast w sytuacji zaobserwowania niepokojących zmian, powinniśmy niezwłocznie umówić się na konsultację dermatologiczną. Zgodnie z informacją Narodowego Funduszu Zdrowia, obecnie nie ma dużych kolejek do specjalistów. Na wizytę bez problemu umówimy się na już na początku czerwca. Warto podkreślić, że aby skorzystać ze świadczeń sektora publicznego, należy uzyskać skierowanie od lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej.

Akademia Czerniaka, która jest naukową sekcją Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, przygotowała ogólnopolskie zestawienie ośrodków, w których czerniak jest leczony kompleksowo – z wykorzystaniem specjalistycznych metod, w tym między innymi immunoterapii, terapii celowanej czy chemioterapii. Na Pomorzu znalazły się trzy ośrodki: Szpital im. M. Kopernika w Gdańsku, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku oraz Szpital Morski im. PCK w Gdyni.

• Oddział Chirurgii Ogólnej i Oddział Onkologii w Szpitalu im. M. Kopernika w Gdańsku
• Klinika Chirurgii Onkologicznej i Klinika Onkologii i Radioterapii w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Gdańsku
• Poradnia Onkologiczna w Szpitalu Morskim im. PCK w Gdyni

Ponadto terapia celowana oraz chemioterapia są stosowane w Szpitalu Specjalistycznym w Słupsku.