Baron Cygański na deskach Opery Leśnej. Czy sopocian porwie ognisty czardasz?

Strauss uznawał „Barona cygańskiego” za swe największe kompozytorskie osiągnięcie. Zauroczony folklorem cygańsko-węgierskim stworzył operetkę oddającą piękno kultury obu tych nacji. „Baron Cygański” już na swej wiedeńskiej prapremierze (1886 r.) odniósł ogromny sukces. Podobnie rzecz miała się w bydgoskiej Operze Nova w 2010 r. Muzyka oddaje koloryt i swobodę puszty, żywiołowość cygańskiego obozowiska i elegancję wiedeńskich pałaców. Dzielni młodzieńcy, piękne kobiety z tajemniczą przeszłością, huzarzy, skarby śniące się po nocach, bale pod jarzącym się setkami świateł żyrandole i oczywiście miłość, która ważniejsza jest od sławy i bogactwa…

Realizacja tej operetki była jedną z najdroższych produkcji Opery Nova i opinia publiczności jest jednoznaczna: warto było! Z magazynów i garderób wyjeżdżają wieszaki się z setkami kostiumów; nie do wiary, że panie garderobiane są w stanie spamiętać i skompletować detale stroju składającego się z kilkunastu elementów dla każdego z ponad stu wykonawców! Brama i mur o rozmiarach 20 na 7 metrów, cygańskie wozy, zwisający ze sztankietów gigantyczny kosz w girlandzie winorośli, w którym kryje się hoże dziewczę... - obrazem hucznej zabawy rozpoczyna się operetka Straussa.

Zachwycają dekoracje: gigantyczny cygański, inspirowany baśniowością Wschodu namiot, ozdobiony pieczołowicie wykonaną ażurową siecią z frędzlami i etnicznymi detalami, czy potężny, ważący 3/4 tony żyrandol, który przeszedł do historii bydgoskiej Opery w kategorii „rekwizyty”. Każde podniesienie kurtyny wywołuje ciche „och” ,niosące się po widowni.

Niezapomniane pozostają układy taneczne: ognisty czardasz , w którym tancerze Baletu „przelatują” nad sceną w imponujących skokach, marszowa parada oddziałów huzarów i markietanek; tańczy też cały chór i soliści! W wytwornym walcu „Odgłosy wiosny” popisuje się swą koloraturą Arsena, Żupan bawi kupletami – jakby opisującymi „tu i teraz” , a Barinkay żartuje sobie z wielkiej sławy i tytułów, poznając wraz z Saffi czar cygańskiej nocy.

Janina Niesobska, przystępując do realizacji na scenie Opery Nova, nie widziała wcześniej tej operetki na scenie, pomimo, że pracowała w większości teatrów muzycznych w Polsce. Ale dzięki temu mogła przystąpić do pracy bez żadnych „ obciążeń”. Tak mówiła w rozmowie z Wiesławem Kowalskim:
” W moim spektaklu Cyganie już mają gotowe szable i mogą od razu pokazać jacy są sprawni w sztuce fechtowania. Żupan w naszej realizacji w niczym nie przypomina głupiego chama czy kretyna; jest raczej typem pewnego siebie paniska mającego świadomość swojego bogactwa i tego kim jest w społeczności węgiersko-romskiej, a nie operetkowego pajaca. Czipra jest cyganką mądrą i inteligentną; Saffi jest skromną dziewczyną, ale pełną życia i temperamentu; córka Żupana nie jest romantyczną idiotką z balkonu, ale dziewczyną z charakterem”.

Inscenizacja zapisała się jako wzorcowa w polskiej historii realizacji operetki: wystawiona z należnym jej przepychem , znakomicie przygotowaną warstwę muzyczną ,piękno obrazu, pieczołowicie oddany detal (nie ma dwu takich samych kostiumów) i całościowy imponujący kształt, wiarygodną aktorsko grą, pozostaje spektaklem, jaki nie ma sobie równych w repertuarze operetkowym na polskich scenach.

Kierownictwo muzyczne

– Maciej Figas

Inscenizacja, reżyseria i choreografia

– Janina Niesobska

Scenografia i kostiumy

– Maria Balcerek

Reżyseria świateł

– Bogumił Palewicz

Przygotowanie chóru

– Henryk Wierzchoń

Premiera w Operze Nova w Bydgoszczy odbyła się 6 listopada 2010 r.

Bilety w cenie: 45 zł, 65 zł, 85 zł, 120 zł do nabycia:
Kasa BART ul. Kościuszki 61, Sopot tel. 58 555 84 51
Kasa Opery Leśnej ul. Moniuszki 12, Sopot
Punkt Informacji Kulturalny Sopot, Plac Przyjaciół Sopotu
oraz na www.operalesna.sopot.pl